Tại làng Vân – Thị trấn Yaly này, có một địa điểm có lẽ rất ít người biết đến, nơi khung cảnh hoang sơ với những rừng cây xanh đôi bờ, và bao khối đá được mẹ thiên nhiên xếp đặt một cách rất tinh tế và hùng vỹ.

Theo chân Giám đốc Sở VHTTDL Gia Lai, chúng tôi tìm đến dòng suối có bãi đá đẹp và lạ ở làng Vân, thị trấn Ia Ly, huyện Chư Păh ngay sau khi một số thông tin, hình ảnh được đăng tải trên mạng xã hội.

Băng qua những lối mòn, cả nhóm đã thực sự bất ngờ trước khung cảnh thiên nhiên kì thú nơi này.

Dòng suối mang nhiều tên, nằm giữa xã Ia Phí và thị trấn Ia Ly này đã chảy qua nhiều làng Jrai thuộc huyện Chư Păh trước khi đổ ra hồ chứa nước của Nhà máy Thủy điện Ia Ly, đoạn đến làng Vân bỗng trồi lên một bãi đá cổ dài hàng cây số.

Bãi đá gồm nhiều đoạn lộ thiên, đặc biệt có hai khu vực rất đẹp, cách xa nhau chỉ độ vài ba chục mét. Ở những nơi này, bên dòng suối, các thanh đá lớn hình lục lăng như đã được bàn tay thần kì nào đó sắp đặt theo chủ đích.

Chúng đứng cạnh nhau, bằng phẳng và rắn chắc như một khối đông đặc, bất chấp thời gian. Hàng sa số cột đá có hình thù giống nhau, được xếp thành bãi tại đây đã khiến nhiều người gọi nơi này là suối Đá Đĩa, trong sự so sánh với Gành Đá Đĩa – di tích quốc gia đặc biệt của tỉnh Phú Yên.

Điều này hoàn toàn có lí, bởi về hình thức, các bãi đá tại đoạn suối qua làng Vân và di sản đá Phú Yên tương đồng; về niên đại, theo các nhà địa chất, chúng đều đã vượt qua độ tuổi hàng triệu năm.

So sánh thú vị Ghềnh đá cổ ở Gia Lai và Ghềnh đá đĩa ở Phú Yên.

Loại đá ở đây chính là đá bazan đã hình thành cách đây vài trăm triệu năm, được tạo nên nhờ quá trình hoạt động của núi lửa ở vùng cao nguyên.

Có lẽ thời viễn cổ, khi những dòng nham thạch phun trào ra từ núi lửa khi gặp nước lạnh đã bị đông cứng lại, kết hợp với hiện tượng di ứng lực khiến những khối nham thạch này bị nứt thành nhiều chiều một cách tự nhiên tạo nên các phiến đá đẹp lạ lùng, bí ẩn như ngày nay.

Mà đặc sắc ở chỗ có hàng trăm khối hình lục giác, hình tròn hay hình vuông, lớp này xếp nối lên lớp kia, liên tiếp và khít nhau như bàn tay của vị thần nào đó sắp đặt vậy.

Già làng uy tín Rơ Châm Krí, sinh năm 1945, sinh ra và lớn lên tại làng Vân cho hay: Không biết bãi đá và con suối ấy có từ bao giờ. Chỉ biết người Jrai quanh vùng gọi nơi đó Jrai Phă; jrai có nghĩa là thác nước còn phă tức là bể, vỡ, tràn, tung ra.

Dân các làng xưa nay đều gọi như vậy, vì đoạn suối chảy qua nơi đây không chỉ tràn lên mặt bãi đá mà còn có một điểm, dòng chảy đổ ụp xuống từ độ cao khoảng 5m như một dòng thác, ông Kri giải thích.

Thông tin thú vị về con suối của ghềnh đá cổ.

Ông Rơ Châm Vân, người Jrai làng Bloi, sinh năm 1980 kể: Có người gọi đây là Ia Ruai, tức suối cây đập. Tên gọi này liên quan đến việc, trước kia có một nhành cây si vốn nằm vắt vẻo giữa dòng nước đổ từ cao xuống thấp, như sẵn sàng quật vào những kẻ bạo gan dám nhảy xuống đây.

Từ năm 10 tuổi, ông Vân đã cùng bạn bè đến tắm tại đoạn suối chảy qua làng Vân. Trước đó và nhiều năm về sau, cây cối tại đây khá rậm rạp. Chưa có nhiều rẫy cà phê hay sự khai phá, san ủi để làm ao hồ của con người như ngày nay, dòng suối khi ấy thực sự mang vẻ đẹp hoang sơ, ẩn mình dưới rất nhiều cổ thụ.

Có lẽ chính vì vậy mà dân các làng xung quanh đều truyền tai nhau rằng, hằng đêm, gần về sáng, con suối này luôn cất lên tiếng gáy. Ông Vân nói thêm: Không phải ai cũng nghĩ đấy là tiếng nước chảy lúc thanh vắng mà quả là còn nhiều người vẫn cho là dòng suối chảy qua bãi đá này có yang (thần linh).

Chỉ có yang mới tạo ra những khối đá có hình dạng như vậy mà thôi…

Chúng tôi đã hỏi nhiều người Gia Rai đang sinh sống gần dòng suối có bãi đá đẹp này. Từ chị bán tạp hóa bên nhà rông làng Vân Rơlan Kuach (52 tuổi) đến các bạn học sinh trung học Ksor Viên, Rơchâm Thương, Rơchâm Thọ,… mắt họ đều ánh lên vẻ tự hào khi nói về cảnh đẹp của quê hương mình.

Đó là nơi họ có nhiều kỉ niệm, từ việc cho bò đi uống nước, câu cá, tắm suối ngày nóng hay cùng nhau vui chơi trong những dịp lễ lạt. Những người Jrai được hỏi đều mong cảnh đẹp của quê hương mình sẽ được gìn giữ cho con cháu mai sau.

Phương án bảo tồn di sản địa chất hiếm có của Gia Lai.

Trao đổi với người viết bài này tại ghềnh đá cổ làng Vân, ông Trần Ngọc Nhung, Tỉnh ủy viên, Giám đốc Sở VHTTDL cho biết: Đây là một di sản địa chất hiếm có của Gia Lai và Tây Nguyên. Ngay đầu tuần này, chúng tôi sẽ báo cáo đề nghị UBND tỉnh có chủ trương, biện pháp bảo tồn phù hợp.

Sở cũng sẽ cùng với huyện Chư Păh và các đơn vị liên quan nghiên cứu, xây dựng để nơi đây trở thành một điểm du lịch, gắn với tour Thủy điện Ia Ly, núi lửa Chư Đang Ya…

Tuy không có nắng vàng biển xanh như Ghềnh Đá Đĩa ở Phú Yên, nhưng Suối Đá Đĩa này lại có một nét đặc trưng riêng biệt. Những khối đá với nhiều hình dạng khác nhau cùng hợp với bản hòa tấu của dòng suốt rả rích suốt đêm ngày, cùng hòa với đó là nắng vàng cao nguyên và bầu trời xanh trong vắt cuối mùa gió chướng.

Những người tìm đến với nơi này, không chỉ khám phá được vẻ đẹp tự nhiên của đá, mà còn cảm nhận được sự yên bình rời xa khỏi những ồn ào phố thị, cùng hòa mình với thiên nhiên, với nắng với gió và sông suối đại ngàn. Còn gì thi vị hơn thế!

Địa danh Suối Đá Đĩa này thực sự một tuyệt tác kỳ vĩ mà thiên nhiên ưu ái dành tặng cho nơi đây. Một kì quan tuyệt đẹp giữa nương rẫy, và núi rừng Tây Nguyên.

Có lẽ, nhiều người sẽ có những bức ảnh đẹp mê ly với điểm đến đặc biệt và rất ít người biết này. Đâu cần phải đến Phú Yên để ngắm ghềnh đá đĩa khi mà ở Gia Lai cũng đâu thua kém phải không nhỉ?

Đường đến bãi đá cổ: Từ Pleiku theo quốc lộ 14 (đường Hồ Chí Minh, AH17) đi về hướng Kon Tum khoảng 16km, rẽ trái và thẳng tiến trên đường 673 (đường vào Nhà máy Thủy điện Ia Ly), khoảng 20km.

Sau đó rẽ phải, đi theo đường 661 (đường vào hồ chứa nước của Thủy điện Ia Ly) khoảng 2,5km, thì đến làng Vân, thuộc thị trấn Ia Ly, huyện Chư Păh. Từ khu vực nhà rông của làng, tiếp tục di chuyển bằng xe hơi thêm khoảng 2km nữa thì dừng trước một rẫy cà phê và bắt đầu đi bộ khoảng 500m đường mòn, men theo bờ suối.

Bài và ảnh: Nguyễn Quang Tuệ.
Tham khảo thêm một số thông tin từ bài của Nguyễn Đác (Báo Thời Đại)

Đánh giá bài viết

Your page rank:

133shares
SHARE
TWEET
PIN